Den Bosch Voor Dummies: 11 Must-Sees

T.W. van Urk / Shutterstock.com

Als je het ons vraagt, is Den Bosch één van de mooiste steden van Nederland. Je merkt het meteen als je het bruisende centrum inloopt: Den Bosch leeft, ademt, is constant in beweging. In de binnenstad proef je de unieke, Bourgondische sfeer die de stad zo kenmerkt, en er is genoeg te doen om een dag, nee, een week te vullen. En als dit je eerste bezoekje aan Den Bosch is, kan dat nu precies de valkuil zijn. Want als er zoveel bezienswaardigheden zijn, is het moeilijk beslissen waar je moet beginnen, en wat je nu echt per se gezien moet hebben. Wij maken het je wat makkelijker: deze 11 dingen mag je absoluut niet gemist hebben tijdens een bezoekje aan Den Bosch.

1. De Bosschebollen van Jan de Groot

Als je vanaf station 's-Hertogenbosch richting het centrum loopt, kom je hem meteen tegen: Jan de Groot, de Bossche bakker die de enige echte, originele Bosschebol maakt. De bakkerij is een echt familiebedrijf, opgericht in 1938 opgericht door Jan de Groot en zijn vrouw Maria. Vandaag de dag wordt het bedrijf gerund door Brigitte (kleindochter) en Jan. De bakkerij is een begrip in Den Bosch, en de Bossche bol zelf hoeven we inmiddels ook niet meer uit te leggen. Gemaakt met pure chocolade van Callebaut en heerlijke room is deze bol een echte traktatie. Je bezoek aan Den Bosch is niet compleet als je niet langs de de lunchroom van Jan de Groot bent geweest. En als je net zoals wij nou echt geen genoeg kunt krijgen van de heerlijke Bosschebol, is er sinds kort een speciale Bossche Bol likorette die je kunt kopen om mee naar huis te nemen.

2. Jazz in Duketown

Eens per jaar is Den Bosch de place to be als het om jazzmuziek gaat. In mei wordt in de binnenstad vier dagen lang Jazz in Duketown georganiseerd, het grootste jazzfestival in Nederland in de open lucht! 300.000 mensen komen op dit festival af, en dat is geen wonder: tijdens afgelopen edities stonden onder andere Larry Graham, Typhoon en Candy Dulfer op één van de tien gratis te bezoeken podia. Het festival is verspreid over het hele centrum, dus overal is er wel iets te zien. De hele dag kun je met de voetjes van de vloer: het programma duurt van 12 uur 's middags tot na middernacht. Een uniek feest dat je nergens anders vindt.

3. De Verkadefabriek

In een voormalige koekfabriek van Verkade is tegenwoordig het culturele centrum van de Brabantse hoofdstad gevestigd. Hoewel de Verkadefabriek in zijn huidige vorm pas sinds 2004 bestaat, is deze inmiddels niet meer uit Den Bosch weg te denken. Je kunt in de fabriek terecht voor de meest uiteenlopende activiteiten en avondjes uit. In de twee theaterzalen staan cabaretgrootheden als Youp van 't Hek naast geweldige producties van bijvoorbeeld het Nationale Toneel, en zijn er voor de kids naast mooie voorstellingen allerlei leuke workshops te volgen. Ook het filmaanbod liegt er niet om: elke dag draaien er ongeveer 15 verschillende films voor alle leeftijden. En dan is er ook nog eens een restaurant waar je heerlijk kunt eten, in combinatie met een film of voorstelling. Tip: probeer eens het filmontbijt! Dat is op zondagochtend een superlekker ontbijtje met aansluitend een mooie film.

Plan nog meer uitjes:

4. De Sint Janskathedraal

Als je aan Den Bosch denkt, denk je natuurlijk meteen aan de Sint Jan. Midden in de binnenstad staat deze imposante kathedraal, die voor een groot deel het prachtige aanzicht van de stad bepaalt. Met zijn rijke geschiedenis is deze kathedraal alleen al reden genoeg om Den Bosch te bezoeken. De Gotische stijl wordt gekenmerkt door de vele bogen aan de buitenkant van de kerk, die echt uniek zijn in Nederland; zo'n rijke versiering komt nergens anders in ons land voor. In totaal zijn er aan de binnen- en buitenkant van de kerk ongeveer 600 beelden te zien! Daarnaast zijn het enorme orgel en de verschillende kapellen in de kathedraal het bezichtigen zeker waard. Vanaf de 73 meter hoge toren heb je een prachtig uitzicht over de stad.

5. De geweldige winkels

Naast alle prachtige historische gebouwen en festivals is Den Bosch natuurlijk ook gewoon een geweldige winkelstad. Naast de grote bekende modeketens telt Den Bosch ook tientallen kleinere winkeltjes en boetiekjes waar je de meest uiteenlopende dingen kunt kopen. De stad is echt van alle markten thuis. Of je nu op zoek bent naar leuke spulletjes voor in je huis, boeken, een goede fles wijn, bijzondere kleding, sieraden of andere accessoires: als je het in Den Bosch niet kunt vinden, vind je het waarschijnlijk nergens.

6. Het Bossche Broek

Als de gezellige bedrijvigheid van de binnenstad je even te veel wordt, hoef je niet ver te gaan om even helemaal tot rust te kunnen komen. Ten zuiden van Den Bosch ligt Het Bossche Broek, een moerasgebied waar de natuur zijn gang kan gaan. Het is een belangrijke broedplaats voor vogels, die hier rustig kunnen neerstrijken om zonder gestoord te worden hun jongen kunnen opvoeden. In 2010 heeft het gebied een reconstructie ondergaan. Bepaalde sloten zijn gedempt en andere juist aangelegd, voorzien van stuwen. Tijdens de oorlog is het gebied namelijk beschadigd geraakt, en door deze aanpassingen is ervoor gezorgd dat de oude moerasgrond zichzelf kan herstellen. Ook zijn er verschillende wandelpaden aangelegd, zodat je dit prachtige natuurgebied van alle kanten kunt bekijken. En dat alles op nog geen 10 minuten rijden van het station!

7. De fantastische musea

Den Bosch is natuurlijk de geboorte- en woonplaats van Jheronimus (Jeroen) Bosch, de beroemde kunstschilder uit de renaissance. Het is dan ook niet gek dat de stad een grote affiniteit heeft met kunst, wat zich uit in de vele mooie musea en galerieën die in de stad gevestigd zijn. Onze favoriet is het Noordbrabants Museum, dat na een grootse verbouwing sinds 2013 weer geopend is. Het gebouw is een prachtige combinatie van statige monumentale architectuur en moderne nieuwbouw, en vormt met een prachtige lichtinval een geweldige locatie voor allerlei tentoonstellingen. Dit jaar stond in het teken collecties geïnspireerd door van Vincent van Gogh, maar 2016 is het vijfhonderdste sterfjaar van Jheronimus Bosch himself, en daar wordt natuurlijk op allerlei manieren aandacht aan besteed. Het Noordbrabants Museum organiseert de grootste overzichtstentoonstelling ooit van zijn verzamelde werk, waarvoor onder andere het Louvre in Parijs en het Metropolitan Museum in New York werken aan het museum uitlenen.

8. De rijke geschiedenis

We hebben Jheronimus Bosch natuurlijk al genoemd, maar de historie van Den Bosch is natuurlijk nog veel rijker. Door de hele stad zijn nog resten te zien van de allereerste vestingmuur, die eigenlijk de reden is dat Den Bosch meteen stadsrechten kreeg. Sinds de toekenning van die stadsrechten is Den Bosch het toneel geweest van oorlogen en opstanden, die stuk voor stuk de stad hebben gemaakt tot wat deze nu is. Van deze tijden is veel architectuur bewaard gebleven, en overal in de binnenstad zie je historische monumenten, pleinen en gebouwen die ieder hun eigen verhaal vertellen. Iedere zaterdag wordt er door VVV 's-Hertogenbosch een stadswandeling georganiseerd langs al deze historische plekken. In een uur en een kwartier een prachtige wandeling door de binnenstad, waarbij een stadsgids je vertelt over de geschiedenis van de gebouwen. Zeer de moeite waard!

9. De gezellige cafeetjes en terrasjes

Denk je aan het zomerse straatbeeld van Den Bosch, dan denk je aan de vele gezellige terrassen die altijd vol zitten met mensen die heerlijk van de zon aan het genieten zijn. Den Bosch staat bekend om zijn vele cafés en kroegjes, die het hele jaar door goed bezocht worden. En terecht: of je nu gek bent van speciaalbier of liever een glaasje prosecco drinkt, Den Bosch heeft voor iedereen wel een plekje. Met het koudere weer dat er nu aan zit te komen kun je misschien beter binnen gaan zitten, maar zodra het even kan staat de echte Bosschenaar gezellig buiten met een biertje in de hand. Den Bosch is natuurlijk de Bourgondische stad bij uitstek, en hier leeft echt de kroegjescultuur, en dat zorgt voor een open en toegankelijk karakter. En zo zou het zomaar eens kunnen gebeuren dat het net wat later wordt dan eigenlijk de bedoeling was. Want we kennen ze allemaal, de middagjes op het terras die veranderen in borrelavonden die veranderen in nachten; in Den Bosch kent gezelligheid geen tijd.

10. De Binnendieze

Onder de stad, maar op enkele plaatsen zichtbaar, ligt de Binnendieze verstopt. De Binnendieze is eigenlijk een verzamelnaam voor een aantal stromen die vroeger gebruikt werden als rioleringssysteem. De Binnendieze was ooit overal 'open' en dus zichtbaar, maar omdat het inwonersaantal van Den Bosch alsmaar bleef groeien en er nergens plaats was voor uitbreiding, moest er over de beekjes heen worden gebouwd, waardoor de stromen nu verscholen liggen onder een groot tunnelstelsel. Doordat er een rioostelsel in de stad werd aangelegd, dreigde de Binnendieze langzaam te verdwijnen, maar plannen om de stroming te dempen werden in 1972 verhinderd. De Binnendieze werd een beschermd gebied, en de stroom werd gerestaureerd. Tegenwoordig worden er van 1 april tot en met 31 oktober rondvaarten georganiseerd die de Binnendieze verkennen. Een gids vertelt je over de interessante geschiedenis. Een mooie manier om Den Bosch eens van een andere kant te bekijken!

11. Carnaval

En als we het over Den Bosch hebben, dan moeten we het natuurlijk ook hebben over carnaval.

Vijf dagen per jaar staat Den Bosch bekend onder een andere naam. Dan verandert de stad in een kleurrijke bende en is het overal feest. Zelfs de letters op het station worden aangepast: je komt ineens niet meer aan in 's-Hertogenbosch, maar op Oeteldonk Centraol!

Waar kun je nu beter feestvieren dan in het hart van het Brabantse carnaval? Van 's ochtends vroeg tot 's avonds laat staat de stad op zijn kop en is lol hebben het enige dat nog belangrijk is. Alle restaurants en kroegen doen mee. Het festijn beleeft zijn hoogtepunt op maandag, want dan vindt de beroemde Grote Optocht plaats. Eigenlijk willen we er verder niet heel veel over zeggen, want carnaval in Oeteldonk, dat moet je gewoon zelf minstens één keer hebben meegemaakt.

Wat vind jij het allerleukste aan Den Bosch?

Deel hieronder je tips!